- دوشنبه ۲۰ اسفند ۰۳
- ۱۶:۳۰
تبصره ماده ۱۰۰ مالیات چیست؟
تبصره ماده ۱۰۰ به زبان ساده یکی از مشوق‌های مالیاتی محسوب می‌شود. ماده ۱۰۰ قانون مالیاتهای مستقیم، توسط سازمان امور مالیاتی کشور، به منظور تشویق مودیان به انجام تعهدات مالیاتی‌شان در نظر گرفته شده است.
طبق قانون مالیاتهای مستقیم، صاحبان مشاغل در گروه‌بندی سه‌گانه مشاغل مالیاتی، موظف‌اند هر ساله تا پایان خرداد ماه نسبت به ثبت اظهارنامه مالیاتی عملکرد سال قبل و تحویل دفاتر و مدارک مالی خود به اداره مربوطه اقدام کنند. در اصلاحات انجام شده در سال ۱۳۹۴، یک تبصره به قانون مالیاتهای مستقیم اضافه شده است که به عنوان یکی از مهم‌ترین مشوق‌های سازمان امور مالیاتی کشور برای مؤدیان مالیاتی شناخته شده است.
طبق این تبصره، تمامی صاحبان کسب و کارها در صورتی که مجموع فروش سالانه کالا یا خدمات آنها تا ۱۵۰ برابر سقف معافیت مالیاتی اعلام‌شده توسط سازمان مالیات باشد، از مفاد تبصره ماده ۱۰۰ بهره‌مند خواهند شد. در نتیجه، این گروه از مودیان، از ارائه مدارک و دفاتر مالی و ثبت‌نام اظهارنامه مالیاتی معاف خواهند شد. بر اساس اعلامیه سازمان امور مالیاتی کشور برای سال ۱۴۰۳، آخرین مهلت استفاده از تبصره ماده ۱۰۰ تا پانزدهم مرداد ماه تعیین شده است.
تبصره ماده ۱۰۰ در واقع نوعی مالیات تعیین شده بصورت علی الراس از جانب اداره مالیات است که می‌تواند فرد را از ارایه اظهارنامه و نگهداری دفاتر و مدارک معاف کند. در واقع سازمان امور مالیاتی برای برخی از مودیان، مالیاتی را به نرخ مقطوع تعیین می‌کند و فرم مربوط به آن را در سامانه آنها ارائه می‌دهد. مودی می‌تواند با مشاهده این مالیات اقدام به سنجش کرده و ببیند که آیا استفاده از این تبصره برای او مناسب است یا خیر؟ در صورتیکه مالیات تعیین شده برای مودی مناسب باشد فرد می‌تواند اقدام به پرداخت و یا حتی تقسیط آن کند.
اما در صورتیکه مالیات تعیین شده نامناسب باشد، فرد می‌تواند نسبت به آن اعتراض کرده و با ارائه اظهارنامه مالیاتی و با سند و مدرک مدعی پرداخت مالیات کمتری گردد. این خلاصه‌ای از تبصره ماده ۱۰۰ قانون مالیاتهای مستقیم بود. حال به طور مفصل باید به شرح آن بپردازیم. پس با ما همراه باشید.
نکات مهم دستورالعمل تبصره ماده ۱۰۰
با توجه به حکم این تبصره، چند نکته حائز اهمیت وجود دارد که باید مودیان مالیاتی حقیقی به آنها توجه داشته باشند.
- روش محاسبه مالیات برای مودیانی که نسبت به ثبت‌نام و ارائه اظهارنامه موضوع تبصره ماده ۱۰۰ اقدام کرده، بدین ترتیب است که معادل ۸ درصد به مبلغ مالیات مقطوع سال گذشته آنها افزوده شده و این رقم به عنوان مالیات مقطوع در قالب تبصره مذکور از آنان دریافت می‌شود.
- طبق قانون مالیاتهای مستقیم و دستورالعمل سازمان امور مالیاتی کشور، استفاده از تبصره ماده ۱۰۰ این قانون در سال ۱۴۰۳ نیز همچون سنوات گذشته صرفاً به اشخاص حقیقی اختصاص داشته و شامل اشخاص حقوقی از جمله شرکت‌های تجاری نخواهد شد.
- در صورتی که تا پایان روز پانزدهم مرداد ماه ۱۴۰۳، فرم تبصره ماده ۱۰۰ برای مؤدیان در پورتال خدمات الکترونیک بارگذاری نشده باشد، این گروه لازم است اظهارنامه مالیاتی‌شان را تنظیم کرده و ارائه دهند.
چه کسانی می‌توانند از تبصره ماده ۱۰۰ استفاده کنند؟
کلیه صاحبان مشاغل و اشخاص حقیقی که مجموع فروش محصولات یا عرضه خدمات یا درآمد آنها در سال قبل حداکثر ۱۵۰ برابر سقف معافیت مالیاتی (۱۸,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان) بوده است، مشمول تبصره ۱۰۰ قانون مالیاتهای مستقیم ۱۴۰۳ خواهند بود.
شرط بهره‌مندی از مزایای این مشوق مالیاتی برای این گروه از مودیان، بارگذاری فرم مالیات مقطوع در درگاه خدمات الکترونیکی سازمان امور مالیاتی در بازه زمانی تعیین شده است. البته لازم به ذکر است، استفاده از سایر معافیت‌های مالیاتی پیش‌بینی شده در قانون مالیاتهای مستقیم توسط مودیان، مانع استفاده از تبصره ماده ۱۰۰ برای آنها نخواهد بود.
شرایط استفاده از تبصره ماده ۱۰۰
مودیان مالیاتی که تمایل به بهره‌مندی از امتیازات تبصره ماده ۱۰۰ قانون مالیاتهای مستقیم دارند، باید شرایط لازم برای ثبت اظهارنامه مالیاتی را احراز کنند. در ادامه، شرایط استفاده از این مشوق مالیاتی را ارائه کرده‌ایم.
- برای بهره‌مندی از مزایای تبصره ماده ۱۰۰ قانون مالیاتهای مستقیم سال ۱۴۰۳، اولین شرط این است که مجموع فروش کالا و خدمات در سال ۱۴۰۲ نباید بیش از ۱۵۰ برابر سقف معافیت مالیاتی (معادل ۱۸ میلیارد تومان) باشد.
- مودیان مالیاتی مشمول تبصره ماده ۱۰۰، لازم است که مالیات سال گذشته خودشان را به‌طور مقطوع تعیین و پرداخت کرده باشند، یا برگ تشخیص صادره توسط سازمان امور مالیاتی، مورد قبول مودی باشد.
- ثبت‌نام اظهارنامه مالیاتی مربوط به تبصره ماده ۱۰۰ و همچنین درخواست استفاده از این تبصره، حتماً باید تا پایان مهلت ثبت‌نام اظهارنامه‌های مالیاتی در سامانه مربوط به ثبت رسیده و برای سازمان امور مالیاتی ارسال شده باشد.
افراد غیر مشمول تبصره ماده ۱۰۰
از جمله افراد و کسب و کارهایی که مشمول استفاده از این تبصره مالیاتی تشویقی نمی‌شوند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- صاحبان مشاغل و کسب و کارهای بزرگ که درآمد سالانه آنها از حد نصاب تعیین شده توسط سازمان امور مالیاتی بالاتر است.
- در پرونده‌های مشارکت مدنی چنانچه سهم درآمد یا فروش حداقل یکی از شرکاء بیش از ۱۸ میلیارد تومان باشد و یا مجموع درآمد مشارکت بیش از مبلغ ۳۶ میلیارد تومان باشد.
- مؤدیانی که تا تاریخ ۱۴۰۳/۰۳/۲۵ برای آنها فرم تبصره ماده ۱۰۰ قانون مالیاتهای مستقیم بارگذاری نشده است.
- شرکت‌ها، مؤسسات و سایر اشخاص حقوقی به طور معمول مشمول تبصره ماده ۱۰۰ نخواهند بود و باید اظهارنامه مالیاتی و دفاتر قانونی را نگهداری کرده و اظهارنامه مالیاتی ارائه دهند.
- مشاغل با پیچیدگی مالیاتی بالا که گردش مالی زیادی داشته و به حسابداری دقیق نیاز دارند، مشمول این تبصره نخواهند بود.
- مودیان دارای تکالیف مالیاتی خاص مانند کسانی که باید اظهارنامه ارزش‌افزوده، گزارش معاملات فصلی و غیره را ارائه دهند، مشمول این تبصره نیستند.
- صاحبان مشاغل حرفه‌ای مانند وکلا، پزشکان، حسابداران و سایر مشاغل حرفه‌ای که درآمد بالاتری دارند و باید ثبت درآمدها و هزینه‌های آنها به صورت دقیق محاسبه شود، مشمول این امتیاز نخواهند بود.
- افرادی که منابع درآمدی مختلف و متنوعی دارند و این درآمدها از سقف تعیین شده بالاتر است، امکان استفاده از این تبصره را نخواهند داشت.
دلایل ارائه ماده ۱۰۰ قانون مالیاتهای مستقیم
ماده ۱۰۰ قانون مالیاتهای مستقیم و تبصره‌های مرتبط با آن، به منظور تسهیل فرآیندهای مالیاتی و ارتقاء کارایی سیستم مالیاتی کشور ارائه شده است. این ماده می‌تواند به بهبود فرآیندهای مالی برای مودیان و افزایش وصول مؤثرتر مالیات توسط دولت کمک کنند. از جمله مهم‌ترین دلایل ارائه این تبصره می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- تسهیل فرآیند مالیاتی برای کسب و کارهای کوچک
- افزایش شفافیت و کاهش تخلفات مالیاتی
- بهبود وصول مالیات و ساده‌سازی و کاهش پیچیدگی‌های مالیاتی
- افزایش عدالت مالیاتی و کمک به توسعه کسب و کارهای کوچک
سقف تبصره ماده ۱۰۰ سال ۱۴۰۳
بر اساس با قانون بودجه تعیین شده برای سال ۱۴۰۳، سقف تبصره ماده ۱۰۰ سال ۱۴۰۳ معادل ۱۸۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال یا ۱۸ میلیارد تومان برای اشخاص حقیقی گروه اول، دوم و سوم در نظر گرفته شده است. این اشخاص با بررسی شرایط چگونگی استفاده از ماده ۱۰۰ قانون مالیاتهای مستقیم سال ۱۴۰۳ می‌توانند اظهارنامه مالیاتی خودشان را تنظیم کرده و مالیات سال جاری را با کمترین پیچیدگی و چالش پرداخت کنند.
نحوه ارسال اظهارنامه تبصره ماده ۱۰۰
نحوه ارسال تبصره ماده ۱۰۰ برای افرادی که قصد دارند برای اولین بار این کار را انجام دهند ممکن است پیچیده به نظر برسد. در ادامه، نحوه ثبت اظهارنامه مالیاتی برای افراد مشمول این بند را برای شناخت بیشتر ارائه کرده‌ایم.
- وارد صفحه اصلی سامانه درگاه ملی خدمات مالیات در آدرس my.tax.gov.ir شده و سپس کد ملی، رمز عبور و عدد تصویر امنیتی را وارد کنید. در صورت نداشتن نام کاربری، لازم است که ابتدا در این سامانه ثبت نام کنید.
- سپس یک کد ۶ رقمی به شماره تلفن همراهتان ارسال خواهد شد. این کد را در بخش تعیین شده وارد کرده و دکمه ورود به سامانه را بزنید.
- با ورود به صفحه حساب کاربری، پیامی در بالای صفحه برایتان نمایش داده می‌شود. متن این پیام شامل «جهت ارسال اظهارنامه عملکرد و توافق تبصره ماده ۱۰۰ اینجا کلیک نمایید» است. روی پیام کلیک کرده و وارد سامانه ثبت‌نام اظهارنامه مالیاتی تبصره ماده ۱۰۰ شوید.
- اگر بیش از یک پرونده مالیاتی دارید، در این مرحله باید پرونده موردنظرتان را انتخاب کنید.
- با انتخاب پرونده مالیاتی، اطلاعات هویتی‌تان را مشاهده خواهید کرد. در صورتی که از صحت اطلاعات نمایش داده شده اطمینان دارید، روی دکمه سبزرنگ «ثبت اظهارنامه و فرم استفاده از تبصره ماده ۱۰۰» کلیک کنید.
- در این مرحله لازم است که سال عملکرد و نوع فعالیتتان را مشخص کرده و از قسمت نوع اظهارنامه گزینه «فرم تبصره ۱۰۰» را انتخاب کنید. سپس باید روی دکمه «تایید» را بزنید.
- در این مرحله باید داده‌های مربوط به مبلغ فروشتان در آن سال را وارد کرده و سپس روی دکمه «افزودن» کلیک کنید.
- در نهایت قبض مالیاتی صادر برایتان نمایش داده خواهد شد. در صورت موافقت با مبلغ روی دکمه «صدور قبض» کلیک کنید. در این بخش میتوانید مالیات را به صورت نقدی یا اقساطی پرداخت کنید.
مزایای استفاده از تبصره ماده ۱۰۰
تبصره ماده ۱۰۰ سال ۱۴۰۳، قانون مالیاتی با روند پیچیده قدیمی پرداخت مالیات را برای کسب و کارهای نوپا و اشخاص حقیقی آسان کرده است. از جمله مزایای این تبصره برای صاحبان مشاغل و گروه‌های مشمول آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- عدم نیاز به ارائه اظهارنامه مالیاتی و صرفه‌جویی در زمان و هزینه‌های مؤدیان
- معافیت از نگهداری دفاتر و اسناد و مدارک موضوع قانون مالیاتهای مستقیم مصوب ۱۳۹۴
- سهولت و سرعت بیشتر در پرداخت مالیات
- کاهش بروکراسی اداری یا کاغذ بازی و تشریفات ضروری پرداخت مالیات به روش سنتی
نحوه محاسبه تبصره ماده ۱۰۰
مراحل محاسبه مالیات بر اساس موضوع تبصره ماده ۱۰۰ قانون مالیاتهای مستقیم به این صورت است.
- تعیین درآمد مشمول مالیات مودیان
- بررسی سیستمی سوابق فعالیت مودیان و تکالیف انجام شده آنها
- بررسی سیستمی میزان مالیات سال قبل مودیان
- بررسی سیستمی نسبت سود فعالیت مودیان
- بررسی وضعیت مالکیت کسب و کار (انفرادی و مشارکتی بودن فعالیت)
- کسر مبلغ اجاره از درآمد مشمول مالیات به دست آمده (در صورت استیجاری بودن محل فعالیت و دسترسی سازمان به اطلاعات مبلغ اجاره)
- محاسبه و اعمال میزان معافیت ماده ۱۰۱ قانون معافیت مالیاتی برای مودیان
- استخراج خالص درآمد مبنای محاسبه مالیات بر درآمد تبصره ۱۰۰
- اعمال نرخ مالیات بر درآمد موضوع ماده ۱۳۱ معافیت مالیاتی برای مودیان
- امور مالیاتی
- ۲۱
